ردیابی مولکولی ژنnet b و tpel در جدایه های کلستریدیوم پرفرنژنس شترمرغان مبتلا به آنتریت نکروتیک و سالم

باکتری کلستردیوم پرفرنجنس عامل بیماری آنتریت نکروتیک و درماتیت قانقاریایی در طیور می باشد. همچنین انتروتوکسین باکتری کلستریدیوم پرفرنجنس به عنوان عامل مسمومیت غذایی در انسان مطرح است.این بیماری‎ها می‎توانند مشکلات اساسی را در صنعت طیور ایجاد کنند.هر دو بیماری آنتریت نکروتیک و درماتیت قانقاریایی باعث ایجاد خسارات زیادی به علت مرگ و میر،کاهش عملکرد و نیز حذف لاشه طیور می‎شوند از طرفی مسمومیت غذایی ناشی از انتروتوکین این باکتری، به عنوان یکی از مهمترین بیماری‎های انتقال یافته از طریق آلودگی غذایی در امریکا می باشد.بیماری‎زایی این باکتری به توانایی آن در تولید توکسین‎های متنوع و زیاد بر می‎گردد.این باکتری بر اساس تولید 4 توکسین اصلی(آلفا، بتا، اپسیلون و یوتا) به 5 تیپ a-e تقسیم بندی می شود.که بیماری های نام برده اکثرا توسط تیپ a ایجاد می‎شوند البته ایزوله های‎ جدا شده از طیور از نظر تولید انتروتوکسین شناخته شده نیستند. برای مدت ها فرض بر این بود که آلفا توکسین باکتری کلستردیوم پرفرنجنس که توسط تیپ a تولید می‎شود نقش مهمی در ایجاد بیماری آنتریت نکروتیک دارد. مطالعات اخیر نشان می‎دهد که آلفا توکسین نقش اساسی در ایجاد بیماری آنتریت نکروتیک طیور ندارد.بر اساس مطالعات جدید توکسین جدید netb به عنوان یک عامل حدت در بعضی از ایزوله‎های جدا شده می‎باشد.شواهد همچنان پیشنهاد می‎دهد ایزوله‎هایی که علاوه بر توکسین netb از نظر توکسین جدید tpelنیز مثبت می‎باشند حدت بالاتری نسبت به ایزوله‎هایی که تنها از نظر توکسین netb مثبت می‎باشند، دارند.بر اساس مطالعات صورت گرفته در کشور‎های مختلف، ژن netb اکثرا از گله‎های درگیر با بیماری آنتریت نکروتیک جداسازی شده است اگرچه موارد اندکی هم از ردیابی این ژن در گله های سالم گزارش شده است. هدف از این مطالعه بررسی حضور ژن توکسین‎های اصلی و توکسین‎های netb و tpel در 36 ایزوله جداشده از 16 گله شتر‎مرغ در گیر با بیماری آنتریت نکروتیک و 20 گله سالم از لحاظ این بیماری می‎باشد.بر اساس نتایج حاصله،توکسین آلفا در تمام ایزوله‎های یافت شد.28 ایزوله از لحاظ توکسین cpb2 مثبت بودند و ژن netb در 8 ایزوله از 16 ایزوله(50 درصد) جدا شده از موارد بیماری یافت شد و هیچکدام از ایزوله‎های جدا شده از موارد سالم واجد ژن netb نبودند.ژن توکسین tpel نیز در 6 جدایه مربوط به موارد بیماری(37.5 درصد) و 2 ایزوله از موارد سالم(10درصد) یافت‎شد.با مقایسه فراوانی ژن netb و tpel در گله‎های سالم و بیمار بر اساس آزمون دقیق فیشر،در مورد توکسین tpel تفاوت معنی داری بین این دو گروه مشاهده نشد(p=0.103)اما در مورد ژن netb معنی دار بود. (p<0.001).این نتایج نشان می دهد netb فاکتوری مهم در ایجاد و پیشرفت بیماری آنتریت نکروتیک در بسیاری از ایزوله‎های کلستریدیوم پرفرنجنس می‎باشد و احتمالا برای تعیین نقش توکسین tpel نیاز به مطالعات بیشتری برای بررسی شیوع این ژن در مقیاس جهانی می باشد.